24 Haziran’da Neyi Oylayacağız?
24 Haziran 2018’de seçmenler, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği için iki ayrı oy kullanacak. Bu seçim dönemi aynı zamanda 16 Nisan 2017 referandumuyla kabul edilen ve bugüne kadar kısmen uygulamaya koyulan yeni anayasanın tamamen yürürlüğe girmesine vesile olacak.
Nasıl Oy Kullanacağız?
Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği için iki ayrı oy pusulası ve sandık kurulacak. Milletvekilliği seçimi oy pusulalarında, parti ittifakları özel olarak belirtilecek. Örneğin “Cumhur İttifakı” ibaresinin altında AK Parti ve MHP’nin logoları ayrı ayrı bulunacak. Seçmen tercih ettiği partinin kısmına mühür basacak, ancak oyların sayımı esnasında iki partinin aldığı oy toplanarak ittifakın hanesine yazılacak.
Başkan Adaylığı İçin Gereklilikler Nedir?
Cumhurbaşkanı adayının 40 yaşını doldurmuş, yüksek öğrenim yapmış ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olması gerekiyor.
Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları ve en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler aday gösterebiliyor. Ayrıca bireysel kriterleri karşılayan her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, seçmenlerden alacağı 100 bin imza ile bağımsız adaylığını açıklayabiliyor.
Yeni Dönemdeki Temel Değişimler Neler Olacak?
Yeni dönemde TBMM’deki milletvekili sayısı 550’den 600’e çıkacak.
Önümüzdeki dönemde Başbakanlık makamı yürürlükten kalkarken, Cumhurbaşkanı yürütme erkinin başına geçecek. Yetkileri büyük ölçüde artacak olan Cumhurbaşkanı bakanları atayabilecek ve yürütme yetkisine ilişkin konularda kararname çıkarma yetkisine sahip olacak. TBMM’nin ise Bakanlar Kurulu’nu denetleme yetkisi elinden alınacak.
Seçim gündemi ağırlıklı olarak Cumhurbaşkanı’nın kim olacağı konusuna odaklansa da, yeni şekillenecek olan parlamentonun yapısı da önemini koruyor. 600 milletvekilinin bulunacağı TBMM’de üye tam sayısının salt çoğunluğu (301 milletvekili) sağlanarak Cumhurbaşkanı hakkında soruşturma önergesi verilebilecek. Önergenin Mecliste görüşülmesini takip eden bir ay içerisinde yapılacak gizli oylamada üye tam sayısının beşte üçü ile (361 milletvekili) Cumhurbaşkanı hakkında soruşturma açılmasına karar verilecek. Mevcut sistemde önerge verilmesi için TBMM üye tamsayısının üçte biri (184 milletvekili) gerekirken, soruşturmanın başlaması için üye tam sayısının dörtte üçünün (375 milletvekili) desteği gerekiyordu.
Cumhurbaşkanlığı ile milletvekili seçimlerinin aynı anda yapılacağı yeni sistemde hem meclisin hem de Cumhurbaşkanının seçimleri yenileme yetkisi olacak. Meclis tarafında seçimlerin yenilenebilmesi için meclis üye tam sayısının beşte üçünün (360 milletvekili) desteği gerekecek.
16 Nisan 2017 referandumu sonucunda kabul edilen yeni anayasanın getireceği değişiklikler ile ilgili karşılaştırmalı bir çalışmaya Türkiye Barolar Birliği internet sitesi üzerinden ulaşılabilir: http://anayasadegisikligi.barobirlik.org.tr/Anayasa_Degisikligi.aspx
Seçimlerin İlk Turunda %50’yi Bulan Aday Olmazsa Ne Olacak?
İlk turda Cumhurbaşkanı adaylarından hiçbirisi oyların %50’sinden fazlasını alamazsa, 8 Temmuz 2018’de ikinci tur seçimleri olacak. İkinci tura normal şartlarda birinci turda en çok oyu alan ilk iki aday katılacak. İkinci tura katılamaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılacak. Diğer tüm adayların ikinci oylamaya katılamadığı ve ikinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılacak. Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilecek. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde sadece Cumhurbaşkanı seçimi yenilenecek.
Tüm bu ihtimaller neticesinde kazanan aday, 5 yıllığına Cumhurbaşkanlığı görevini üstlenecek. Mevcut sistemde Cumhurbaşkanı en fazla iki defa, yani 10 yıl için görev yapabilecek.
Seçimin İlkleri
- Bu seçimde partiler ilk kez yasal ittifak yapabilecek. AK Parti ve MHP “Cumhur İttifakı” adı altında ittifakını erken seçim kararının öncesinde açıklayan ilk partiler olmuştu. Muhalefet partileri ise erken seçim kararının gündeme gelmesinin hemen ardından konuyu ikili ve çoklu görüşmelerle değerlendirerek çeşitli ihtimalleri gündeme getirdiler.
- Muhalefet partilerinin gündeminde olan ittifak modeli %10’luk baraj sorununu aşmaya yönelik, ortak milletvekili listelerini yöntem olarak alan bir “sıfır baraj” stratejisi üzerine yoğunlaştı. Muhalefet partileri böylelikle parlamentoda oluşabilecek bir AK Parti-MHP çoğunluğunun önüne geçmeyi hedefliyor. Muhalefeti temsil eden CHP, HDP, SP, DP ve İYİ Parti’den oluşması muhtemel bu formül, İYİ Parti ekibinin HDP ile anlaşmaya sıcak bakmaması nedeniyle hayata geçirilemedi.
- 2 Mayıs’ta basına yansıyan haberlere göre ise CHP, İYİ Parti, SP ve DP milletvekili seçimleri için ittifak fikrinde anlaşmaya vardılar. Henüz ismi konulmamış ittifakın partileri Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda kendi adaylarını öne sürecekler. İkinci turda ise en çok oyu alan aday desteklenecek. Muhalefet ittifakının diğer bir önemli hedefi ise milletvekili seçimlerinde yerel bazda güçlü adayları destekleyerek TBMM’de çoğunluğu elde etmek.
- Yeni ittifakın kurucu liderlerinin 5 Mayıs Cumartesi günü bir araya gelerek resmi olarak ittifakı duyurmaları bekleniyor. Her halükarda ittifak kuracak olan siyasi partilerin, seçim takviminin açıklanmasını takip eden 7 gün içinde, yani 6 Mayıs Pazar günü 17:00’a kadar ittifak protokollerini YSK’ye iletmeleri gerekiyor.
- Ayrıca bu seçimlerle birlikte ilk kez seçilme yaşı 18’e düşürülmüş oluyor. 18 yaşında milletvekili seçilebilen erkek adaylar zorunlu askerlik görevinden de muaf tutulacak.
AK Parti 24 Haziran seçimleri için 10 maddede ‘Millet Neden Erdoğan’ı Tercih Ediyor?’ isimli bir çalışma hazırladı. Çalışmayla AK Parti ile MHP‘nin oluşturduğu ‘Cumhur İttifakı’nın adayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, vatandaşa 10 maddede anlatılacak. İşte 10 maddede neden Erdoğan sorusunun cevabı…
Cumhurbaşkanı adayı olan isimler belli oldu, siyaset kulislerindeki hareketlilik arttı.
MHP ile birlikte cumhurbaşkanlığına Recep Tayyip Erdoğan’ı aday gösteren AK Parti, seçim çalışmalarına hız verdi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı halka anlatmak için 10 maddede “Millet Neden Erdoğan’ı Tercih Ediyor” ve “Neden Erdoğan” başlıklarından oluşan bir çalışma hazırladı.
“NEDEN ERDOĞAN”
1- Etkin lider
2- Reformist lider
3- Mazlum coğrafyaların savunucusu
4- Milletin adamı
5- Gençlerin iradesine güveniyor
6- Ekonomik istikrar
7- Milli birlik
8- Azalan dışa bağımlılık
9- Terörle mücadele
10- “Dünya 5’ten büyüktür”
Çalışmada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın etkin ve reformist liderliğine vurgu yapıldı, “Dünya Beşten Büyüktür” sloganıyla küresel adaletsizliği ısrarla dile getirdiği hatırlatıldı. Erdoğan’ın D-8 ve İslam İşbirliği Teşkilatı’nın dönem başkanı olduğuna yer verilen çalışmada bölgesel ve küresel krizlerin çözümü için BM nezdinde pek çok kez somut girişimlerde bulunduğu belirtildi. Dünyadaki krizler ve hukuksuzluklara karşı her daim sesini yükselttiğinin altı çizildi.
Çalışmada Erdoğan’ın “mazlumların umudu, milletin adamı olduğuna” da işaret edildi. Erdoğan’ın siyasi hayatı boyunca bu vasfını koruduğu örnekler üzerinden aktarıldı yine bu vasfından dolayı her daim milli iradeyi öne çıkardığının altı çizildi.
Çalışmada üzerinde durulan bir başka nokta ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gençlere duyduğu güven… Milletvekili seçilme yaşının 18’e düşürülmesi de bunun bir kanıtı. Erdoğan için gençlerin siyasette de ülke yönetiminde de aktif sorumluluk almasının öncüsü denildi.
Vatandaşa anlatılacak en dikkat çeken başlıklardan biri de ekonomik istikrar… Erdoğan’ın liderliğinde Türkiye’nin sürekli büyüdüğü, büyümenin siyasi istikrar sayesinde sürdüğüne dikkat çekildi hedefin 2023’te dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisi arasına girmek olduğu kaydedildi.
Erdoğan’ın neden tercih edilmesi gerektiği sorusunun bir diğer cevabı ise terörle mücadele… AK Parti’nin çalışmasında Türkiye’nin her alanda ikinci kurtuluş savaşı verdiği, hem devlet içine sızan FETÖ, hem de ulusal bütünlüğü hedef alan PKK terör örgütüyle mücadeleye vurgu yapıldı, Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekâtlarına atıfta bulunuldu. Başkomutan sıfatıyla Erdoğan’ın “milli birlik ve beraberliğin teminatı olma” vazifesi gördüğünün altı çizildi.
Son yıllarda, savunma sanayi, ticaret, teknoloji alanlarda hayata geçen projelerle dışa bağımlılığın sona ermesi de Erdoğan’ın tercih edilmesindeki önemli nedenler arasında gösterildi.